Τα Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) είναι λοιμώξεις που μεταδίδονται κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής. Μπορεί να προέρχονται από βακτήρια, ιούς ή παράσιτα και να μεταδοθούν είτε μέσω κολπικής, πρωκτικής ή στοματικής επαφής.
Η εμφάνιση των συμπτωμάτων διαφέρει ανάλογα με το είδος του νοσήματος και τον οργανισμό του κάθε ατόμου.
Πόσος χρόνος χρειάζεται για την εμφάνιση συμπτωμάτων;
Η χρονική περίοδος ανάμεσα στη μόλυνση και την εμφάνιση συμπτωμάτων ονομάζεται επώαση. Αυτή η περίοδος ποικίλλει σημαντικά:
Χλαμύδια: 1 έως 3 εβδομάδες
Γονόρροια: 2 έως 7 ημέρες
Σύφιλη: 10 έως 90 ημέρες (μέσος όρος 21 ημέρες)
Ιός των ανθρωπίνων κονδυλωμάτων (HPV): μπορεί να μην εμφανίσει συμπτώματα για μήνες ή και χρόνια
Έρπης γεννητικών οργάνων: 4 έως 7 ημέρες
HIV: συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν 2 έως 4 εβδομάδες μετά τη μόλυνση, αλλά μπορεί να μην υπάρξουν σημάδια για χρόνια
Είναι πάντα εμφανή τα συμπτώματα;
Όχι. Πολλά ΣΜΝ μπορεί να μην προκαλέσουν καθόλου συμπτώματα, ιδίως στα αρχικά στάδια. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να γίνεται προληπτικός έλεγχος, ιδιαίτερα μετά από νέες ή μη προστατευμένες σεξουαλικές επαφές.
Τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν περιλαμβάνουν:
Πόνο ή κάψιμο κατά την ούρηση
Εκκρίσεις από το πέος ή τον κόλπο
Φαγούρα ή εξανθήματα στα γεννητικά όργανα
Εμφάνιση κονδυλωμάτων ή πληγών
Πόνο στην κοιλιά ή κατά τη σεξουαλική επαφή
Πυρετό ή γενική κακουχία (σε σοβαρές περιπτώσεις)
Τι πρέπει να κάνετε αν υποψιάζεστε ότι έχετε ΣΜΝ;
Μην πανικοβάλλεστε – Τα περισσότερα ΣΜΝ είναι αντιμετωπίσιμα.
Αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή μέχρι να γίνει διάγνωση.
Επισκεφθείτε άμεσα ιατρό ή ειδικό σεξουαλικής υγείας.
Ενημερώστε τον/την σύντροφό σας ώστε να εξεταστεί και αυτός/αυτή.
Πρόληψη ΣΜΝ – Τι να προσέξετε
Η πρόληψη είναι το κλειδί. Για να μειώσετε τον κίνδυνο:
Χρησιμοποιείτε προφυλακτικό σε κάθε είδους σεξουαλική επαφή.
Μην αλλάζετε συχνά σεξουαλικούς συντρόφους χωρίς έλεγχο.
Κάνετε τακτικούς ελέγχους, ειδικά αν είστε σεξουαλικά ενεργός/-ή με νέους συντρόφους.
Ενημερωθείτε για τον εμβολιασμό κατά του HPV και της ηπατίτιδας Β.
Δώστε προσοχή από ιστοσελίδες με aggelies sex.
Αντιμετώπιση & Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο του ΣΜΝ:
Χλαμύδια & Γονόρροια: αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά.
Έρπης & HPV: δεν θεραπεύονται πλήρως, αλλά τα συμπτώματα ελέγχονται με φάρμακα.
Σύφιλη: θεραπεύεται με πενικιλίνη.
HIV: δεν θεραπεύεται, αλλά αντιμετωπίζεται με αντιρετροϊκή θεραπεία για να παραμείνει μη ανιχνεύσιμο.
Συνέπειες αν δεν θεραπευτούν
Τα αθεράπευτα ΣΜΝ μπορεί να οδηγήσουν σε:
Υπογονιμότητα
Χρόνιους πόνους
Φλεγμονώδη νόσο της πυέλου (στις γυναίκες)
Αυξημένο κίνδυνο μετάδοσης HIV
Εγκυμοσύνη με επιπλοκές
Καρκίνο τραχήλου της μήτρας (σχετίζεται με τον HPV)
Η σημασία της άμεσης διάγνωσης
Η έγκαιρη διάγνωση ενός σεξουαλικά μεταδιδόμενου νοσήματος μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ μιας απλής θεραπείας και σοβαρών επιπλοκών. Πολλά ΣΜΝ, εφόσον εντοπιστούν εγκαίρως, αντιμετωπίζονται εύκολα με μια σύντομη φαρμακευτική αγωγή. Η καθυστέρηση στη διάγνωση μπορεί να επιτρέψει στη μόλυνση να εξαπλωθεί στον οργανισμό και να προκαλέσει μακροχρόνιες βλάβες στο αναπαραγωγικό και ανοσοποιητικό σύστημα.
Η ψυχολογική διάσταση των ΣΜΝ
Εκτός από τη σωματική υγεία, τα ΣΜΝ μπορεί να επηρεάσουν και την ψυχολογική κατάσταση του ατόμου. Το αίσθημα ντροπής, ο φόβος και το άγχος για την υγεία ή για τις σχέσεις συχνά συνοδεύουν τη διάγνωση. Είναι σημαντικό να ενθαρρύνεται η ανοιχτή επικοινωνία, τόσο με τον/την σύντροφο όσο και με τον ιατρό. Η αποδοχή, η γνώση και η φροντίδα του εαυτού είναι καθοριστικές για την πλήρη ανάρρωση και την ψυχική ισορροπία.
Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
Πόσο συχνά πρέπει να κάνω έλεγχο για ΣΜΝ;
Αν έχετε νέο σύντροφο ή πολλούς συντρόφους, καλό είναι να κάνετε έλεγχο κάθε 6-12 μήνες.
Μπορώ να κολλήσω ΣΜΝ με στοματικό σεξ;
Ναι. Πολλά ΣΜΝ μεταδίδονται και μέσω στοματικού σεξ.
Μπορεί κάποιος να έχει ΣΜΝ χωρίς να το ξέρει;
Βεβαίως. Πολλές λοιμώξεις δεν προκαλούν εμφανή συμπτώματα.
Θεραπεύονται όλα τα ΣΜΝ;
Όχι όλα. Τα βακτηριακά θεραπεύονται πλήρως, ενώ τα ιογενή αντιμετωπίζονται ώστε να ελεγχθούν τα συμπτώματα.
Αν κολλήσω μία φορά, μπορεί να ξανακολλήσω;
Ναι. Μπορείτε να κολλήσετε ξανά αν εκτεθείτε ξανά στον ιό ή βακτήριο.
